Platelet Rich Plasma
PRP Tedavisi Nedir?
PRP otolog trombosit jeli olarak da isimlendirilir. Büyüme faktörleri ve trombositten zengin plazmadır. Hastadan alınan kan santrifüj ile trombositten yoksun plazma (PPP), PRP ve kırmızı küre olmak üzere üç ayrı tabakaya ayrılır. Trombositler hemostazda(kanamanın durdurulması) önemli rol oynayan kan elemanları olup, büyüme faktörlerinin doğal bir kaynağıdır. Büyüme faktörleri trombosit içindeki granüllerde depolanır. Trombosit türevi büyüme faktörü, insulin benzeri büyüme faktörü, trombosit türevli anjiojenik büyüme faktörü, transforme edici büyüme faktörü bu granüller içinde depo edilen büyüme faktörüleridir. Trombin, kalsiyum klorür ve kollajen gibi çeşitli uyaranlar trombositleri aktive ederek büyüme faktörlerinin salınmasını tetikler. Büyüme faktörleri yara iyileşmesi, kemotaksi, çoğalma, farklılaşma, anjiogenesiz gibi rejeneratif işlemlerin ana basamaklarına katılır. PRP, büyüme faktörlerinin yüksek konsantrasyonda olduğu plazmadır. Trombositler büyüme faktörlerine ek olarak yara iyileşmesinde rol oynayan başka maddeler de salgılar. PRP rejeneratif matriksi destekleme potansiyeline sahiptir. PRP, greft vaskülarizasyonunu (damarlanmasını) artırır, yumuşak doku iyileşmesini hızlandırır, ameliyat sonrası morbiditeyi azaltır, kemik rejenerasyonunu artırır. Otolog PRP kullanımının çapraz reaksiyon, hastalık transferi, immune reaksiyon gibi riskleri sıfırdır. PRP pek çok büyüme faktörü içerdiği için anjiogenezis ve hücre büyümesini farklılaştırarak yumuşak doku büyümesini hızlandırır. PRP greft yapışmasını hızlandırır, yara iyileşmesini ve epitelizasyonu hızlandırarak yara izi oluşumunu azaltır. Büyüme hormonları kollajen sentezini hızlandırarak yara iyileşmesine katkı sağlar. Hızlandırılmış yumuşak doku yara iyileşmesinin nedeni bu büyüme hormonlarının konsantrasyonunun normalden 3-5 kat daha fazla olması ve 2-3 kat daha hızlı olmasıdır. Sert dokular için, PRP’den salınan büyüme hormonları osteoblast (kemik üreten hücreler) gibi hayati hücreleri etkiler.
PRP tedavisinin etkinliği değişkendir. PRP tedavisini etkileyen faktörleri şöyle sıralayabiliriz; tedavi edilen vücut alanı, hastanın genel durumu, yaralanmanın akut (yeni) veya kronik(eski) olması.
Kronik tendon yaralanmalarında, aşil tendon yaralanması, ayak tabanında ağrıya neden olan plantar fasiit gibi klinik olaylarda PRP uygulamalarıyla etkili sonuçlar alınmaktadır.
PRP tedavisi popüleritesini akut spor yaralanmaları (ligaman ve kas yaralanması)’nın tedavisinde elde etmiştir. PRP, bu tip kas ve tendon yaralanmalarının iyileşme sürecini olumlu yönde etkilemektedir. PRP enjeksiyonlarıyla daha hızlı iyileşme ve daha kısa sürede spora dönüş sağlanmaktadır.
PRP tedavisi diz ve diğer eklemlerde artrit dediğimiz kireçlenmelerinde sıklıkla kullanılmaktadır. Özellikle kireçlenmenin erken evrelerinde hastaların ağrılarında azalma ve fonksiyonlarında düzelme olduğu saptanmıştır.